اهتمام به نماز اول وقت در کلام و سیره بزرگان

نماز عالی ترین حکمی است که خداوند از ان با تعبیرهای زیبا یاد کرده است نماز بعنوان رابطه گل سر سبد خلقت یعنی انسان و هستی بخش جهان، نماز بعنوان آرامش روح وروان و نمازبعنوان کنترل انسان از تمام زشتیها و نماز  بعنوان رحمت الهی اما باید دید با این نمازی که خداوند این همه تاکید نموده واز او بعنوان عالی ترین دستور یاد کرده و اولیاء الهی در مقابل فرا رسیدن  اوقات  ان اندامشان به لرزه در می آ مد و آن را نشان مسلمانی می دانستند چه کرده ایم  ایا عمل ما مطابق شان نماز است ؟

 در قرآن کریم  یکی از خصوصیات اهل ایمان محافظت بر نماز بیان شده است خداوند میفرماید مؤمنان کسانی هستند که بر نماز خویش مواظبت‌ دارند و همه اوقات نماز را حفظ می‌کنند. محافظت نماز، همان توجه ویژه به نماز و عدم سهل‌انگاری در برپایی این امر مهم است؛ این محافظت زمانی محقق می شود که انسان نه تنها اول وقت نماز خود را بخواند بلکه برای رسیدن ان لحظه شماری نماید و نماز را با عشق رسیدن به محبوب انجام دهد و آن را با هیچ کاری معاوضه نکند

در اهمیت نماز و اینکه ستون دین معرفی شده سخن‌های بسیار گفته‌اند، اما در اینجا تنها در مورد اهمیت نماز اول وقت سخن می‌گوییم.

در کلام  معصومین :

 پیامبر صلی لله علیه و آله :یا عَلىُّ اِذا حَضَرَ وَقتُ صَلاتِکَ فَتَهَیَّ لَها وَ اِلاّ شَغَلَکَ الشَّیطانُ وَ اِذا نَوَیتَ خَیرا فَعَجِّل وَ اِلاّ مَنَعَکَ الشَّیطانُ عَن ذلِکَ ؛اى على! هرگاه وقت نمازت رسید، آماده آن شو وگرنه شیطان تو را سرگرم مى کند و هرگاه قصد [کار] خیرى کردى شتاب کن وگرنه شیطان تو را از آن باز مى دارد.

امام رضا(ع) می فرمایند : «الصلاة قربان کل تقی»(نماز وسیله تقرب پرهیزگاران است)

 امام صادق علیه السلام :فَضلُ الوَقتِ الاوّلِ عَلَی الأخیر کَفَضل الاخرةِ عَلَی الدُّنیا.فضیلت خواندن نماز در اول وقت نسبت به تأ خیر انداختن آن، مثل فضیلت آخرت بر دنیاست.

امام على علیه السلام :کانَ رَسولُ اللّه صلى الله علیه و آله لا یُؤثِرُ عَلَى الصَّلاةِ عَشاءً وَ لا غَیرَهُ وَ کانَ اِذا دَخَلَ وَقتُها کَاَنـَّهُ لا یَعرِفُ اَهلاً وَ لا حَمیما؛رسول اکرم صلى الله علیه و آله چیزى مثل شام و غیر آن را بر نماز مقدم نمى داشتند و هنگامى که وقت نماز مى رسید، گویى که هیچ یک از اهل خانه و دوستان را نمى شناختند.

رسول اکرم صلى الله علیه و آله :اَوَّلُ الوَقتِ رِضوانُ اللّه وَوَسَطُ الوَقتِ رَحمَةُ اللّه وَآخِرُ الوَقتِ عَفوُ اللّه ؛نماز در اول وقت خشنودى خداوند، میان وقت رحمت خداوند و پایان وقت عفو خداوند است.

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:«از من نیست کسی که نماز را سبک بشمارد. به خدا قسم هر کس نماز واجبش را از اول وقت، به تأخیر بیندازد، در حوض کوثر نزد من نخواهد آمد و شفاعت من در روز قیامت نصیب او نمی‌گردد.»

حضرت صادق علیه السلام فرمود:«شیعیان ما را در مواقع نماز امتحان کنید و ببینید رعایتشان در مورد خواندن نماز چگونه است.»

حضرت امام محمد باقر علیه السلام فرمود:«اولین چیزی که از بنده حسابرسی می‌شود نماز است؛ اگر نمازش قبول شد، اعمال دیگرش قبول می‌شود.» 

در سیره معصومین :

نماز امیرالمومنین در معرکه صفین

امیرالمؤمنین علی علیه السلام در جنگ صفین در حال جنگ، گاه‌به‌گاه به خورشید نگاه می‌کرد. ابن عباس دلیل این کار را پرسید. امام فرمود:«می‌خواهم بدانم کی ظهر می‌شود تا نماز بخوانیم.» 

ابن عباس گفت:«مگر حالا وقت نماز است؟ ما در حال جنگیم!» 

امام فرمود:«ما برای نماز می‌جنگیم!» 

نماز اول وقت برهر کاری مقدم است

آن گاه که حضرت رضا (ع)در خراسان بود, روزى یکى از دانشمندان بزرگى که منکر خدا بود(عمران صابى) به مجلس آن حضرت آمد و بین آن دو مذاکره و بحث شروع شد و ادامه یافت. بحث به جاى داغ و باریکى رسیده بود, در همین هنگام صداى اذان, فرا رسیدن وقت ظهر را اعلام کرد, امام هماندم براى نماز آماده شد و به مإمون عباسى گفت: ((الصلاه قد حضرت; وقت نماز فرا رسید.)) عمران صابى با احساسات پرشور به امام عرض کرد: ((اى آقاى من, قلبم رام و آماده شده, بحث خود را قطع نکن, بنشین پس از پایان بحث براى نماز برو.)) امام رضا(ع) (تحت تإثیر احساسات عمران قرار نگرفت و نماز اول وقت را فداى آن نکرد, و) با کمال قاطعیت فرمود: ((نصلى و نعود; نماز را برگزار مى کنیم سپس براى بحث برمى گردیم.)) امام با همراهان برخاست و نماز خواندند, پس از نماز به همان مجلس بازگشت و به بحث ادامه داد 

امام حسین(ع) و نماز ظهر عاشورا

 وقتی در ظهر عاشورا یکی از یاران امام حسین(ع) به حضرت از فرا رسیدن وقت نماز خبر می‌دهد، حضرت برای او دعا می‌کند که از نمازگزاران باشد؛ آنگاه در مقابل تیرهای عدو نماز اول وقت را به جا می‌آورد.

آخرین کلمات امام صادق علیه السلام در آستانه شهادت

ام حمیده پس از شهادت امام صادق علیه السلام می‌فرمود: امام در موقع جان سپردن چشم‌های مبارک خود را باز کرد و فرمود«تمام اقوام مرا نزد من جمع کنید.» پس از اینکه همه به بالینش آمدند، نگاهی به آنها کرد و فرمود:«شفاعت ما اهل بیت به کسی که نماز را سبک بشمارد، نمی‌رسد.» 

و روشن است که یکی از مصادیق سبک شمردن نماز، آن است که خواندن آن را از اول وقت به تأخیر افکنیم.

نماز اول وقت در کلام بزرگان

شهید اول می گوید به هر کاری مشغولی نماز اول وقت را ترک مکن اگر نمازت معاذالله قضی شد در اولین فرصت قضا کن از وصایای شهید ادرس مجله حوزه شماره 29
مرحوم علامه طباطبایی وایت الله بهجت از مرحوم ایت ا... قاضی نقل می کنند که فرمود اگر کسی نماز واجبش را اول وقت بخواند و به مقام عالیه نرسد مرا لعن کند( نقل از در محضر بزرگان   )
ایت الله العظمی بهاء الدینی (ره) فرمودند اگر می خواهید برکاتی نصیبتان شود نماز اول وقت بخوانید  حیات عارفانه فرزانگان صفحه 26

آقای مصباح می گوید :

آیت اله بهجت (ره) از مرحوم آقای قاضی رحمته الله علیه نقل می کردند که ایشون می فرمود :« اگر کسی نماز اول وقت بخواند و به مقامات عالیه نرسد مرا لعن کند و یا فرمودند :  به صورت من تف بیندازد »

آیت الله بهجت (ره) ... احساس لذت در نماز یک سری مقدمات خارج از نماز دارد و یک‎سری مقدمات در خود نماز. آنچه که قبل از نماز و در خارج نماز بایستی مورد ملاحظه شود و عمل شود، این است که انسان گناه نکند، ‌قلب را سیاه نکند، زیرا  دل رامکدر می کند نورانیت دل را می بردو اما هنگام خود نماز بایستی زنجیر و سیمی دور خود بکشد تا غیر خدا داخل نشود بایستی فکرش را از غیر خدا منصرف کند البته اگر به طور غیر اختیاری توجهش به جایی رفت که هیچ اما به محض التفات پیدا کردن بایستی قلبش را از غیر خدا منصرف کند (فریادگر توحید عارف کامل ایت ا... بهجت )

ایت ا... اراکی وایت ا... بهجت رحمه ا... علیهما در جواب این سئوال که برای ازدیاد محبت به حضرت ولی عصر (عج)چه کنیم ؟مرقوم فرمودند :گناه نکنید و نماز اول وقت بخوانید مدرک حیات عارفانه فرزانگان
حجت الاسلام علی انصاریمی گوید امام خمینی رحمه ا... علیه در یکی از روزهای اخر عمرشان می خواستند بخوابند به من گفتند اگر خوابیدم اول وقت نماز بیدارم کن گفتم چشم دیدم اول وقت شد وامام خوابیده اند حیفم امد که صدایشان بزنم عمل جراحی شده وسرم بدست بودند گفتم صدایشان نزنم چند دقیقه ای از اذان گذشت و امام بیدار چشم هایشان را باز کردند و گفتند وقت نماز شده است ؟گفتم بله  امام فرمودند چرا صدایم نزدی ؟ گفتم ده دقیقه بیشتر از وقت نگذشته است  فرمود مگر به شما نگفتم ؟ ایشان سپس فرزندشان را صدا زدند که احمد بیا و فرمودند ناراحتم از اول عمر تا حال نمازم را اول وقت خواندم چرا الان که پایم لب گور است دهدقیقه تاخیر افتاد ؟
یکی از یاران امام می‏گوید: حضرت امام خیلی به نماز اهمیت می‏دادند. خیلی سفارش نماز را می‏کردند. همیشه می‏گفتند: «همین که شما می‏گویید اول این کار را بکنم بعد نماز بخوانم، این خلاف است؛ نگویید این حرف را، به نمازتان اهمیت دهید،
امام به نماز اول وقت خیلی مقید بودند، در اوج اشتغالات و گرفتاری‏ها به نماز اول وقت مقید بودند. یادم هست روزی که سران کشورهای اسلامی برای قضیه صلح ایران و عراق به خدمت‏شان آمده بودند، وسط جلسه بود که اذان ظهر گفته شد، امام بلند شدند و فرمودند: «من می‏خواهم نماز بخوانم. و چون مقید بودند به هنگام نماز خود را با عطر خوشبو کنند، در همان جلسه به من اشاره کردند: عطر مرا بیاور. پس از عطر زدن به نماز ایستادند و دیگران هم پشت سر ایشان نماز جماعت خواندند.
از تیمسار شهید صیاد شیرازی نقل است: قبل از شروع یکی از عملیات‏ها که خودمان را برای طرح برنامه آن آماده می‏کردیم، خدمت حضرت امام رسیدیم و به ارائه گزارش پرداختیم. در این جلسه حضرت آیت‏اللّه‏ خامنه‏ای، آقای هاشمی رفسنجانی، وزیر دفاع و فرمانده محترم کل سپاه حضور داشتند. گزارش‏ها خدمت حضرت امام داده شد. در اوج صحبت و گزارش، ایشان بلند شدند و به اتاق دیگر رفتند. پس از این حرکت، اولین کسی که صحبت کرد، آقای هاشمی رفسنجانی بود، ایشان گفت: آقا، کسالتی عارض شده؟ چون تنها چیزی که به ذهن می‏آمد، این بود. امام در پاسخ فرمودند: خیر! وقت نماز است.با یک قاطعیتی بیان کردند که احساس می‏کردیم، مثل اینکه ما تا حالا نماز نخوانده‏ایم. سجاده امام پهن بود، آن بزرگوار به مقدمات نماز پرداختند و ما هم رفتیم وضو گرفتیم و پشت سر ایشان در یکی دو صف ایستادیم و نماز را به جماعت برگزار کردیم.این صحنه تمام شد؛ ولی آثار رفتاری و اخلاقی امام و روحیه تعبد ایشان، به نظر من یک اثرِ جاودانی بر جای گذاشت.
یکی از نزدیکان امام می گوید یک شب ساعت هفت بود که رفتم منزل امام.وقتی خلاصه اخبار را شنیدم بعد با عجله گفتم بلند شوم نمازم را بخوانم.وقتی نمازم را خواندم و برگشتم خدمت امام ،آقا گفتند من احساس می کنم مسؤولم اگر به تو نگویم .من مطلبی را می خواهم به تو بگویم-فکر می کنم دستشان را زدند روی سینه شان-گفتند اگر نگویم می ترسم مسؤول باشم.شما چرا اینقدر اهمال می کنی به نمازت؟ گفتم:من بیرون بودم ،دانشکده علوم بودم.بعد از آنجا هم جای دیگری رفتم بعد از آنجا به منزل آمده ام.امام گفتند:نه برنامه ات را جوری کن که نمازت اول وقت باشد.می دانی نماز ستون دین است و اگر نماز قبول نشود به هیچ عبادتی نگاه نمی کنند.من گفتم خداوند وقت وسیع برای ما قرار داده است.ماخودمان نباید ضیقش کنیم.من فکر می کردم اهمال به این است که ما گاهی بخوانیم ،گاهی نخوانیم ،نه اینکه به اصطلاح نماز در اول مغرب نباشد و ساعت هفت و نیم یا هشت باشد.ولی امام گفتند:نه  خیر عدم اهمال و خفیف نشمردن به این است که شما هر کجا هستید نماز اول وقتتان را بخوانید .آن وقت یک مثالی از یک فردی زدند که اسم او در خاطرم نیست ،آقا می گفتند یک کسی این طور بوده که در خیابان اگر داشت می رفت و صدای اذان را می شنید از ماشین پیاده می شد ،کنار خیابان نمازش را می خواند
حجة الاسلام سید عباس حسینی واعظ می‌گوید: در مشهد خدمت حاج شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی رسیدم به ایشان عرض کردم برای عاقبت به خیری و روزی چه کاری باید انجام داد؟ فرمود: نماز اول وقت، نماز اول وقت، نماز اول وقت.

ایت ا... اراکی وایت ا... بهجت رحمه الله علیهما در جواب این سئوال که برای ازدیاد محبت به حضرت ولی عصر (عج)چه کنیم ؟مرقوم فرمودند :گناه نکنید و نماز اول وقت بخوانید

آقای مصباح می گوید: آیت الله بهجت از مرحوم آقای قاضی رحمه اللّه نقل می کردند که ایشان می فرمود: ((اگر کسی نماز واجبش را اول وقت بخواند و به مقامات عالیه نرسد مرا لعن کند!و یا فرمودند: به صورت من تف بیندازد.))

 اول وقت سرّ عظیمی است (حافِظُوا عَلَی الصَّلَواتِ)

 - در انجام نمازها کوشا باشید.

خود یک نکته ای است غیر از (أَقیمُوا الصَّلوةَ)

 - و نماز را بپا دارید.

 و همین که نمازگزار اهتمام داشته باشد و مقیّد باشد که نماز را اوّل وقت بخواند فی        حدّ نفسه آثار زیادی دارد، هر چند حضور قلب هم نباشد.

شهید رجایی مرد عمل

سلام خدا بر شهید رجایی. اصفهان رفته بود در پادگان سخنرانی کند، یک مرتبه وسط سخنرانی صدای اذان از بیرون پادگان آمد. گفت: آقایان من الآن وسط سخنرانی یک سؤال می‌کنم. اگر تلفنی از تهران بشود، مثلاً امام با من کار داشته باشد. یک کار مهمی باشد. شما اجازه می‌دهید من گوشی را بردارم، جواب بدهم و بعد سخنرانی را ادامه بدهم. گفتند: بله، آقا! گفت: این صدای اذان تلفن خدا است. اگر شما می‌گویید: تلفن امام خمینی را جواب بدهم. اگر یک کار حساسی بود تلفن را جواب بدهم، بعد بیایم ادامه سخنرانی، پس بگذارید بروم نماز بخوانم بعد سخنرانی بیایم. اصلاً وسط حرف سخنرانی‌اش را قیچی کرد. بعضی‌ها سبک شمردن نمازشان این است که آخر وقت می‌خوانند

شهید شیرودی و نماز اول وقت

شهیدخلبان علی اکبر شیرودی در کنار هلیکوپتر جنگی‌اش ایستاده بوده و از خبرنگاران هر کدام به نوبت از او سؤال می‌کردند. خبرنگاری از کشور ژاپن آمده بود پرسید: شما تا چه هنگام حاضرید بجنگید؟ شیرودی خندید. سرش را بالا گرفت و گفت: ‌ما برای خاک نمی‌جنگیم ما برای اسلام می‌جنگیم. تا هر زمان که اسلام درخطر باشد...)

این را گفت و به راه افتاد. خبرنگاران حیران ایستادند. شیرودی آستین‌هایش را باا زد. چند نفر به زبان‌های مختلف از هم می‌پرسیدند:‌کجا؟ خلبان شیرودی کجا می‌رود؟ هنوز

مصاحبه تمام نشده. خلبان شیرودی همانطور که می‌رفت برگشت. لبخندی زد و بلند گفت: (نماز! دارند اذان می‌گویند  در پایان از خداوند می خواهیم که ما را از نماز گزاران واقعی قرار دهد و مدال پر افتخار نماز را برسینه ما نصب کند

منبع: سایت حوزه علمیه، از کتاب برگی از دفتر آفتاب، ص201

http://www.maj.ir

http://gilan.namaz.ir

http://www.tebyan.net

http://daneshnameh.roshd.ir

http://www.askdin.com

http://www.khorasannews.com