شب قدر در کلام امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری

قدم اول برای حرف زدن با خدا چیست؟
شب‏ قدر را کسى به دعا و مناجات و گریه و توجه به خدا و نماز و استغفار و امثال این‏ها بگذراند، بعد فرداى آن روز، وقتى‏که در بین جمع مى‏آید و مردم را در خیابانها مشغول کار خودشان مى‏بیند، در دل خود بگوید: اى بیچاره‏ها! شما دیشب در چه حالى بودید، ما چه حالى داشتیم؛ شما غافل بودید! یعنى خود را از دیگران بالاتر حساب کند و این چنین بپندارد. هرکدام از این‏ها باشد، براى پیشرفت تکاملى انسان، سم قاتل است.امثال ما افراد معمولى، دچار تکبرهاى عامیانه هستیم. آن کسانى که در درجات معنوى سیر مى‏کنند و مقامات بالاترى را مى‏بینند، آن‏ها هم در هر رتبه و شأنى که باشند، ممکن است دچار تکبر و اعجاب به نفس و خودبزرگ‏بینى بشوند، که براى آن‏ها خطر عظیمى است. این، براى هرکسى در هر مرتبه‏یى، خطر است.
قدم اول در راه خدا، شکستن خویشتن و خود را فقیر و تهى‏دستِ مطلق دیدن است. یعنى انسان در عین قدرت و ثروت و علم و برخوردارى از مزایا و محاسن و خصوصیات مثبت و در اوج دارایى و توانایى، واقعاً نه به صورت تعارف خود را در مقابل خدا، نیازمند و تهى‏دست و محتاج و کوچک و حقیر ببیند. این، آن روحیه‏ى کمال انسانى است که البته باید با تمرین به این جاها رسید.( بیانات سال‏1369، ص 48)

شاخصه‏ى مهم ماه مبارک رمضان چیست؟
شاخصه‏ى مهم این ماه است- همین تحصیل تقواست. در این دعاى روزانه، بعد از نمازها مى‏خوانیم: «و هذا شهر عظّمته و کرّمته و شرّفته و فضّلته على الشّهور»؛ خداى متعال این ماه را بر ماههاى دیگر، فضیلت داده است. یکى از چیزهایى که این ماه را فضیلت داده، همین «روزه» است؛ یکى از چیزها «نزول قرآن» است؛ یکى از چیزها «شب‏ قدر» است؛ که این‏ها در همین دعا به عنوان شاخصه‏هاى این ماه ذکر شده است. (بیانات سال ‏1385، ص121)

چرا برخی از زمانها و از جمله شب قدر شرافت دارند؟
شرافت شب، ذاتى نیست؛ زیرا روز و شب، همان نور و ظلمت است و در این جهت با هم اختلاف ندارند و شب همان سیاهى و تاریکى، و روز همان روشنایى است، و لیکن شرافت اینها به واسطه حادثه‏اى است که در آنها واقع مى‏شود.مثلًا روز غدیر براى آن واقعه عُظمى و شریف بود که سعید گردید. همچنین شرافت شب قدر براى نزول قرآن است که به نحو رحمت جمعى خداوندى و به نحو قرآنیت، اسماء و صفات الهیه نازل گردیده است. و خداوند متعال در آن شب خواست که درِ رحمت عامه را به روى موجودات باز کند و تمام اسماء و صفات الهیه در آن شب در دسترس بشر گذاشته شده است. و بعد از این مرحله از نزول که به طور قرآنیت بود، در مواقع مخصوص آیات به طور تفصیل در مدت بیست و چند سال نازل گردید و لذا به مناسبت شرافت نزول آیات قرآنى، آن مواقع هم، عزیز و محترم گردیده‏اند.(امام خمینی، تقریرات فلسفه، ج‏3، ص 57)

چه مناسبت‏هایی در شب قدر قرار دارد؟
مناسبت شب‏ قدر، یکى مناسبت دعا و تضرع و توجه به پروردگار است که ماه رمضان بخصوص شبهاى قدر، بهار توجه دلها و ذکر و خشوع و تضرع است. ثانیاً بهانه و مناسبتى است براى اینکه دلهایمان را با مقام والاى امیر مؤمنان و سرور متقیان عالم قدرى آشنا کنیم و درس بگیریم. (بیانات سال‏1387، ص136)